آیین و قواعد رزم

نام کتاب: آیین و قواعد رزم ( هنر جنگ )
نویسنده: سون تزو
مترجم: محمد هادی موذن جامی
انتشارات: نشر مهر
تعداد صفحات کتاب 184
موضوع: کسب وکار- استراتژی

کتاب آیین و قواعد رزم یا  هنر جنگ از جمله کتابهایی است که در ظاهر نام آن با فضای کسب‌وکار  به هماهنگی ندارد. اما یکی از بهترین کتاب‌هایی است که هر مدیر باید آن را بخواند. بی‌جهت نیست که به عنوان یک کتاب مرجع در ادبیات مدیریت مطرح است و سالها همه مدرسان و مربیان این حوزه به آن استناد می‌کنند. نویسنده این کتاب سان تزو  فرمانده‌ای چینی است که ظاهرا دو تا سه هزار سال پیش می‌زیسته، حاصل تجربیات خود را در این کتاب جمع آوری کرده است.

کتاب آیین و قواعد رزم با ترجمه‌ها و نام‌های متفاوتی از جمله هنر جنگ، هنر جنگ‌آوری و هنر رزم نیز منتشر شده و مورد توجه افراد صاحب نام زیادی از جمله بیل گیتس قرار گرفته. در ادامه این مقاله ما از عنوان هنر جنگ برای نام کتاب استفاده می‌کنیم.

بیل گیتس جزء اولین افرادی بود که کتاب هنر جنگ را خواند و در تجارت به اندیشه‌های سان تزو توجه جدی پیدا کرد. او به نقل از سان تزو در کتاب کسب و کار بر بال اندیشه می‌نویسد  : به طرحها و استراتژیهای دشمن حمله کنید نه به خود دشمن.

کتاب هنر جنگ به درد چه کسانی می‌خورد؟

همه مدیران بویژه مدیران کسب‌وکار ، علاقمندان مباحث نظامی، مدرسان درس استراتژی و همه علاقمندان این موضوع فرصت خواندن این کتاب را از دست ندهند.

این کتاب یک کتاب نظامی است یا یک کتاب کسب‌وکار

واقعیت اینست که سان‌تزو یک فرمانده قدر نظامی بود. او خودش هم شاید گمان نمی‌برد روزی تجربه‌های جنگی او در بازار کسب‌وکار کاربرد پیدا می‌کند. هنرجنگ یک کتاب کسب‌وکاری است اما انتظار نداشته باشید با کتاب مثل کتاب ‌های برایان تریسی و یا مشابه آن روبرو شوید. کتاب ایده‌ها و استراتژی‌های جنگ را بیان می‌کند. و از آنجا که  کسب‌وکار مانند جنگی است بر سر تصاحب ذهن مشتری، ایده‌های این کتاب خیلی عالی می توانند در طراحی یک استراتژی کسب‌وکار خوب الهام بخش باشد.

کتاب هنر جنگ در 13 فصل به مهم‌ترین  استراتژی‌های جنگی می‌پردازد که در زیر نام برخی از فصل‌ها همراه نکات برگریده آن فصل را خواهید خواند.

فصل اول : محاسبه و طرح نقشه

راه و رسم رزم آوری ، فریب و اغفال است . به همین دلیل هنگام توانایی ، تظاهر به ناتوانی کنید . هنگام فعالیت ، تظاهر به عدم فعالیت کنید . هنگام نزدیک بودن ، وانمود کنید که دور هستید ، هنگام دوری ، تظاهر کنید که نزدیکید .

محاسبات فراوان ، پیروزی می آورد و محاسبات کم ، شکست را در پی دارد . جراکه وضعیت هایی بدون محاسبه باقی می ماند !

فصل دوم: برپا کردن جنگ

فراهم کردن ارتشی صدهزار نفره با همه امکانات و تدارکات و مهمانان و … برای طی مسافتی دوردست ، روزانه هزار سکه طلا هزینه دارد . باید دانست که جنگ به شرط پیروزی ارزش دارد . اما اگر زمان دستیابی به آن بیش از اندازه گردد ، سلاح ها کند و افراد دلسرد می شوند و هنگام حمله به شهر ، قدرت ندارند یا پذیرای شکست خواهند شد . طولانی شدن درگیری برای کشور سودی ندارد.

فصل سوم: طرح و تدبیر حمله

شناخت دشمن و شناخت خود ، موجب رستن از خطر در همه جنگ هاست .

شناخت خود و نشناختن دشمن ، با یک پیروزی و یک شکست همراه است .

نشناختن دشمن و خود ، به شکست در هر جنگی می انجامد .

فصل ششم : نقاط ضعف و قوت

میدان نبرد شما نباید معلوم باشد . معلوم نبودن نقطه شروع نبرد ، موجب آمادگی دشمن در همه جا خواهد شد . بنابراین جنگ را آنجا که نیروهای دشمن اندک اند به راه بیاندازید.

حدکمال آرایش یک لشکر ، رسیدن به بی آرایشی است . در این هنگام ، جاسوسان توان کشف طرح ها و نقشه های شما را ندارند.

آرایش نظامی همچون آب است . شکل آب به گونه ایست که از بلندی گریزان و به سوی پستی و گودی شتابان است.

آرایش نظامی نیز چنین است ، از قوت های دشمن می گریزد و بر نقاط ضعف می تازد .

فصل هفتم : اقدامات نظامی

دشمنی که وانمود به گریز می کند تعقیب نکنید ، سربازان برگزیده را مورد تک قرار ندهید . فریب طعمه دشمن را نخورید . از عقب ، راه را بر دشمنی که قصد بازگشت به خانه دارد ، نبندید ، هنگامی که دشمن را محاصره کردید ، گریزگاهی برای او باز بگذارید . دشمنی که کناره گیری کرده است، تحت فشار قرار ندهید . دشمن بی پول و عریان را در فشار نگذارید . این است قاعده نظامی گری.

فصل دهم : عوارض و اشکال زمین

1. اگر سربازان قوی و افسران ضعیف باشند ، نتیجه آن نافرمانی است.
2. اگر افسران قوی و سربازان ضعیف باشند ، نتیجه آن وخامت اوضاع است.
3. اگر افسران عصبانی باشند ، در برابر دشمن نیز با خشم می جنگند و فرمانده از توانایی های آنها آگاه نمی شود که نتیجه آن متلاشی شدن است.
4. اگر فرمانده ضعیف و فاقد جدیت باشد و دستورالعمل های او شفافیت نداشته باشد ، افسران و سربازان نیز بی ثبات می شوند.
5. اگر فرمانده نتواند وضعیت دشمن را محاسبه و ارزیابی کند و تعداد کمتری را در برابر تعداد بیشتری بکار بگیرد ، یا جلوداران خوبی انتخاب نکرده باشد ، نتیجه اش هزیمت و عقب نشینی خواهد بود.
6. فصل سیزدهم : استفاده از جاسوسان

چیزی که فرمانروایان روشن ضمیر و فرماندهان خوب و شایسته را برای غلبه بر دشمن و کسب موفقیت توانا میکند ، داشتن آگاهی قبلی است . و این آگاهی باید از افرادی به دست آید که از وضعیت دشمن آگاهند.

پنج دسته جاسوس:

1. جاسوسان محلی : از اتباع کشور دشمن
2. جاسوسان داخلی : از کارکنان حکومتی دشمن
3. جاسوسان دو جانبه : جاسوسان دشمن
4. جاسوسان مردنی : جاسوسان اغفال شده ای که در کشور بیگانه کار می کنند و به آنها اطلاعات اشتباه می دهیم تا به دشمن بدهد.
5. جاسوسان ماندنی و آمدنی : جاسوسانی که به سرزمین دشمن فرستاده می شوند و با گزارش بر می گردند.

هیچ کاری به اندازه جاسوسی سخت نیست . جایی وجود ندارد که نتوان جاسوس ها را در آنها بکار گرفت.